 |
- |
Omdat het formaat van bakstenen in de loop van de (late) middeleeuwen
afneemt is het mogelijk om een gebouw hiermee globaal te dateren. Hier
zijn een aantal bouwsels verzameld waarvan de datum en afmetingen bekend
zijn en uitgezet in een grafiek. Dit geeft, anders dan in een tabel, een
betere indruk van de datering en de betrouwbaarheid daarvan in elke periode.
-
Figuur van de lengte van bakstenen
-
Figuur van de dikte van bakstenen
-
Referenties
-
Excel bestand om het gemiddelde te berekenen
van baksteenformaten
-
De grijze baan is een eigen inschatting.
-
Baksteenlengtes worden meestal opgegeven als min-max. Dit is echter afhankelijk
van toevallige uitschieters en zijn slecht bruikbaar voor berekeningen
en grafieken. Ook het opmeten van een 10-lagen maat introduceert een afhankelijkheid
van de voegdikte, terwijl in de archeologie vaak geen 10 lagen beschikbaar
zijn. Het is daarom statistisch beter om een gemiddelde te berekenen van
meerdere stenen waarbij uitschieters worden verwijderd. Daarom is voor
de eigen opmetingen het gemiddelde berekend van minstens 10 stenen, met
een meetresolutie van 0,25 cm, waarbij waarden boven/onder 2sigma zijn
verwijderd. De nauwkeurigheid van het gemiddelde is dan 3,3 kleiner dan
de meetnauwkeurigheid. Bij een meetresolutie van +/- 0,5 cm wordt is de
gemiddelde waarde dan +/- 0,15 cm, wat voldoende is. Bij de min/max waarden
uit de literatuur is het gemiddelde van die twee waarden genomen. Daarmee
werd de grafiek smaller en dus beter.
-
Als de afmetingen sterk verschillen zullen dit vaak stenen zijn uit diverse
perioden, die niet samen gemiddeld mogen worden. De oudste periode kent
wel grote variaties.
-
Als een grafiek van de inhoud wordt gemaakt, zoals in [Alders 1985], dan
is de grijze baan breder en dus minder nauwkeurig. Het gebruik daarvan
is daarom niet zinvol.
-
De grafiek van de breedte is veel breder dan van de lengte. Het gebruik
daarvan is daarom niet zinvol.
-
De grafiek van de dikte is ook veel breder, maar is missschien wel bruikbaar
voor de 13e eeuw. Daar zijn echter nog te weinig meetgegevens van.
-
De grafiek is tussen 1300-1350 alleen globaal bruikbaar vanwege een gebrek
aan gegevens.
-
De maten van in Holland llijken overeen te komen. Dit was ook de conclusie
van [Kuile 1937 99].
-
Het metselverband geeft ook een grove datering [Orsel 2007]:
|
